Mocno wierzę, że gdy biorę sie za coś ważnego, warto to najpierw poukładać sobie w głowie. Wtedy po prostu idzie łatwiej, szybciej i lepiej. Pracując z ludźmi jako lider zespołów, trener i coach, wypracowałem kilka modeli, które porządkują sposoby myślenia i działania. Pozwalają one usystematyzować dany temat i zarządzić jego realizacją tak, aby sprawniej osiągać założone cele.
I strongly believe that when I get to do something important, first I need to sort things out in my head. Then it just becomes easier, faster and better. Working with people as a team leader, trainer and coach, I have developed several models that systematize ways of thinking and doing things. They help organize oneself around a given topic and manage actions so that goals are achieved more easily.
Jednym z takich modeli chciałbym się z tobą podzielić dzisiaj w kontekście nauki języka angielskiego. A w jego ramach skupić się szczególnie na jednym, kluczowym dla ciebie elemencie.
I would like to share one such model with you today in the context of learning English. Then, within it, I will draw your attention to one of its parts that can be especially important to you.
Co?, Dlaczego? i Jak?
What?, Why? and How?
Model ten składa się z trzech pytań: co?, dlaczego? i jak?
The model consists of three questions: what?, why? and how?
Dlaczego pytania są tak świetnym narzędziem zarządzania sobą?
Why are questions such a great self-management tool?
Pytania są świetnym narzędziem orientowania wysiłku mentalnego w określonym kierunku. Nasza uwaga jest jednokanałowa. Jednocześnie możesz świadomie skupiać się tylko na jednej rzeczy. Do tego, zadając odpowiednie pytanie, nasz umysł można łatwo skierować na konkretny temat. Zwróć uwagę, że gdy zapytam się, ilu ludzi znajduje się teraz wokół ciebie, z dużą dozą prawdopodobieństwa skupisz się choćby na chwilę na znalezieniu odpowiedzi na to pytanie. Jeśli zadałbym ci pytanie o to, co działo się z tobą wczoraj wieczorem, na tym właśnie skupisz swoją uwagę. Choćby po to, by pomyśleć, że nie powinno mnie to obchodzić… 🙂
Questions are a great tool to drive mental effort in a specific direction. Our attention is a single-channel device. You can focus consciously only on one thing at a time. In addition, by asking a right question, our mind can be easily directed to a specific topic. Note that when I ask you how many people are around you right now, you are likely to focus, even for a short moment, on finding the answer to that question. If I were to ask you a question about what you were doing last night, you would focus your attention on that exact thing. Maybe just to think that I should mind my own business… 🙂
Dlatego też tak wiele zależy od tego, jakie pytania sobie zadajesz.
That is why so much depends on what questions you ask yourself.
Jeżeli ciągle zadajesz sobie pytanie: „Dlaczego nie mogę nauczyć się angielskiego?”, twój umysł posłusznie będzie wynajdywał odpowiedzi na to właśnie pytanie, dając ci mnóstwo argumentów za tym, dlaczego nie osiągasz oczekiwanych rezultatów. „Bo nie mam talentu do języków”. „Bo angielski jest trudny”. „Bo jestem głupi”. Czy z tych odpowiedzi wynika cokolwiek wartościowego? Moim zdaniem nie.
If you keep asking yourself „Why can’t I learn English?”, your mind will obediently come up with answers to this very question. It will give you plenty of reasons why you are not getting the results you want. „Because I have no talent for languages.” „Because English is hard to learn.” „Because I’m stupid.” Is there anything of value in these answers? In my opinion, no.
Sama zmiana treści pytania, które sobie zadajesz na: „Co mogę zrobić, aby poprawić swój angielski?” przekierowuje tę samą energię mentalną na szukanie rozwiązań, które będą konstruktywne, efektywne i prawdopodobnie skuteczne.
Just changing the content of the question you ask yourself to „What can I do to improve my English?” redirects the same mental energy towards finding solutions that will be constructive, efficient, and possibly effective.
„Mogę robić coś dla mojego angielskiego systematycznie, codziennie coś.”
„Mogę za każdym razem, gdy przyjdzie mi coś do głowy, zadać sobie pytanie: «Jak to powiedzieć po angielsku?» i sprawdzić to.”
„Mogę regularnie odwiedzać angielski.amrc.pl, szukając tam inspiracji i rozwiązań.” 🙂
„I can do something for my English consistently, every day something.”
„I can ask myself every time something comes to mind, 'How can I say it in English?’ and check it out.”
„I can visit angielski.amrc.pl regularly for inspiration and solutions.” 🙂
Czy widzisz różnicę w jakości i wartości odpowiedzi, które powstają? Ta zmiana jakościowa wynika wyłącznie z tego, że zmieniasz charakter pytań, które sobie w głowie zadajesz.
Can you see the difference in the quality and value of the answers above? This quality change comes only from the way you invert the nature of the questions you ask yourself.
Dlatego zadawanie odpowiednich pytań jest takie ważne. Zadawanie pytań nastawionych nie na problem, lecz na jego rozwiązanie.
That is why asking the right questions is so important. Asking questions that focus not on the problem, but on the solution.
Co?
What?
Wróćmy do modelu Co? / Dlaczego? / Jak?.
Back to the model of What? / Why? / How?.
Pierwsze pytanie brzmi Co?
The first question is What?
To pytanie o cele. Cele, które sobie stawiasz. Cele, które chcesz osiągnąć.
It is a question about goals. The goals you set for yourself. The goals you want to achieve.
Zapewne masz jakieś cele w życiu. Chcesz coś mieć, coś (z)robić, kimś się stać.
You probably have goals in life. You want to have something, do something, become someone.
Dobrze mieć cele, ponieważ służą one jako solidna baza do podejmowania decyzji. Jeśli stoisz przed jakimś dylematem, zadaj sobie pytanie(!), która opcja przybliży cię bardziej do osiągnięcia któregoś z twoich celów? No, ale żeby taką decyzję podjąć, trzeba mieć cele. Cele to kompas, który zawsze pokazuje, który kierunek decyzji i działań jest dla ciebie właściwszy.
It is good to have goals because they serve as a solid reference for making decisions. If you face a dilemma, ask(!) yourself which option will bring you closer to achieving one of your goals? But, to make such a decision, you need to have goals. Goals are a compass that always shows you which direction of decision and action is better for you.
Co w takim razie chcesz osiągnąć dzięki znajomości języka angielskiego?
So, what do you want to achieve with your English?
Co chcesz dzięki angielskiemu móc (z)robić? Co chcesz dzięki angielskiemu mieć? Kim dzięki angielskiemu chcesz się stać?
What do you want to be able to do thanks to English? What do you want to have thanks to English? And, who do you want to become thanks to English?
Jeśli znasz odpowiedzi na te pytania, to świetnie. Jeśli nie, to może warto nad tym się zastanowić. Ponieważ jeżeli napotykasz jakieś trudności w przyswajaniu angielskiego, mogą one wynikać z tego, że twój umysł nie do końca wie, dokąd rozwój znajomości języka ma cię zaprowadzić. Przez to nie do końca bierze się do roboty.
It is great if you know the answers to these questions. If not, give it a thought. Because if you have any difficulty with learning English, it may happen because your mind does not quite know where your language development is supposed to take you. As a result, your mind does not get to work properly.
Dlaczego?
Why?
Jak już wiesz dokąd chcesz się dostać (twoje cele), to potrzebujesz energii, która pozwoli ci ruszyć z miejsca i cię tam poprowadzi. Ta energia to motywacja.
Once you know where you want to go (your goals), you need the energy to get started and get you there. This energy is motivation.
Jak jest różnica między co? (cele) a dlaczego? (motywacja)?
What is the difference between what? (goals) and why? (motivation)?
O ile co? określa twoje cele, stan, który chcesz osiągnąć, dlaczego? określa powód, motyw tego pragnienia. Bo przecież jeśli chcesz mieć ładne mieszkanie w dobrej lokalizacji (co = twój cel), to taki stan oznacza dla ciebie konkretne emocje, samopoczucie, itp. (dlaczego = co ci da osiągnięcie celu, jak się z tym poczujesz).
As what? defines your goals, the state you want to achieve, why? determines the reason, the motive of this desire. After all, if you want to have a nice apartment in a good location (what = your goal), then such a state brings specific emotions, well-being, etc. for you (why = what achieving your goal will bring you, how you will feel about it).
Bardzo często cele funkcjonują w sferze fizycznej. To coś konkretnego, co chcesz zrobić lub mieć. Motywacja jest emocjonalna. To pozytywne emocje, które chcesz dzięki realizacji celu osiągnąć, lub negatywne emocje, których chcesz w ten sposób uniknąć. To te emocje popychają (motywują) cię do działania.
Goals are very often physical. It is something specific you want to do or have. Motivation is emotional. These are the positive emotions that you want to experience by achieving the goal, or the negative emotions that you want to avoid in this way. These emotions push (motivate) you to take action.
Jeśli wiesz dlaczego (lub po co) masz coś zrobić, i ta odpowiedź jest dla Ciebie wartościowa, nagle pojawia się energia do działania. Tak samo jest z angielskim. Jeśli będziesz jasno wiedzieć po co ci ten język, zauważysz, że bariera zabrania się do pracy będzie mniejsza, a przyjemność z podnoszenia poziomu znajomości języka większa.
If you know why (or what for) you are to do something, and this answer makes sense to you, suddenly the energy to do it appears. It is the same with English. If you know clearly what you need the language for, you will notice that the resistance to start learning will be lower and the pleasure of improving your language skills will be greater.
Zatem jeśli twoim celem jest płynna znajomość angielskiego, to co osiągnięcie tego celu ci da, co umożliwi? To jest właśnie powód, dla którego uczysz się angielskiego. Nie uczysz się przecież angielskiego, żeby go tylko znać. Uczysz się angielskiego, aby go do czegoś wykorzystać. No właśnie, do czego (lub dla czego)?
So, if your goal is to be fluent in English, what will achieving this goal give you? What opportunities will it open? This is the reason why you learn English. You do not learn English just to know it. You learn English to use it for something. Well, for what?
Ponownie, jeśli nie masz w głowie odpowiedzi na to pytanie, poszukaj dobrych argumentów, bo to one będą twoją motywacją. To one zadbają oto, aby ci się chciało. Chciało sięgać po angielskie materiały. Chciało poznawać coraz więcej słów i niuansów języka. Chciało (albo ułatwiało) rozpocząć lub rozwijać umiejętność praktycznego używania języka.
Again, if you do not have a good answer to this question in your head, look for good arguments, because they will be your motivation. They will push you to want to do something. It will be natural for you to reach for English materials. It will be natural to want to learn more and more words and nuances of the language. It will be natural for you to want to start or improve practical use of the language.
Jeśli nie jesteś w stanie odpowiedzieć na pytanie: „Dlaczego właściwie uczę się angielskiego?”, niech będzie to twoja praca domowa po przeczytaniu tego wpisu.
If you cannot answer the question „Why actually do I learn English?”, then, after reading this post, make it your homework to find the answer.
Oto przykładowy ciąg myślowy, który ilustruje cele i motywację związane z nauką języka angielskiego.
Here is an example of a thinking flow that illustrates goals and motivation for learning English.
„Dobra znajomość angielskiego pozwoli mi ubiegać się o awans, który da mi więcej odpowiedzialności i wpływu w firmie, możliwości rozwoju oraz stabilności zatrudnienia. Da mi też wyższą pensję, za którą będę mógł wyjechać z rodziną na egzotyczne wakacje, gdzie spędzimy wspólnie czas pełen przygód i zabawy. Ale przede wszystkim awans wzmocni moje poczucie własnej wartości. Pokaże mi samemu, że jestem w stanie osiągnąć to, co sobie założę. Dlatego, obok rozwoju kompetencji zawodowych, uczę się angielskiego.”
„Good command of English will allow me to apply for a promotion, which will give me more responsibility and influence in the company, development opportunities and job stability. It will also give me a higher salary, for which I will be able to go on exotic holidays with my family. Together we will spend time full of adventures and fun. But, above all, the promotion will strengthen my self-esteem. I will show to myself that I am able to achieve what I decide to do. Therefore, apart from developing professional skills, I learn English.”
Jak?
How?
A jak już wiesz, co?chcesz dzięki angielskiemu osiągnąć, i dlaczego?jest to dla ciebie ważne, pozostaje techniczne pytanie jak?to osiągnąć.
And when you know what? you want to achieve through English, and why? it is important to you, there remains only the technical question of how? to do it.
Jeśli znalazłeś dobre odpowiedzi na dwa pierwsze pytania, to właściwe ukierunkowanie twoich myśli, napędzane pozytywną energią mentalno-emocjonalną, poprowadzi cię do rozwiązań, które będą właściwą ścieżką dla ciebie.
If you have good answers to the first two questions, then it is the right direction of your thoughts, fueled with positive mental-emotional energy that will lead you to tools and solutions that will be right for you.
Jak? to metody i narzędzia. Jedne będą dla Ciebie lepsze, inne gorsze. Te pierwsze wykorzystasz, te drugie zamienisz na inne, bardziej efektywne. Wiele pomysłów i inspiracji znajdziesz na mojej stronie. Z czasem zbudujesz swój własny warsztat z narzędziami, które będą ci sprawnie pomagać rozwijać kompetencje językowe. Cały ten proces będzie jednak dużo łatwiejszy, gdy będziesz mieć jasne cele i solidną motywację.
How? are methods and tools. Some will work for you, some will not. You will use the former, and replace the latter with other, more effective ones. You will find many ideas and inspiration for that on my website. Over time, you will build your own toolbox that will efficiently help you develop language skills. The whole process will be much easier, however, when you have clear goals and solid motivation.
Co jest w tym najważniejsze?
What is most important element in it?
Wszystkie trzy elementy (co?, dlaczego? i jak?) są ważne. Twój językowy „stolik” nie będzie stabilny na dwóch nogach, a tym bardziej nie będzie stabilny na jednej (tej często skupionej tylko na tzw. narzędziówce).
All three elements (what?, why? and how?) are important. Your language „table” will not be stable on two legs. It will be even less stable on one (the one that is often focused only on the toolbox).
Jednak jeśli miałbym wskazać, który z tych trzech elementów ma największą moc pchania cię do przodu, wspomniałbym o motywacji.
However, if I had to pick one of these three elements that has the most power to push you forward, I would look at motivation.
Oczywiście motywacja do działania wymaga celów do osiągnięcia, jednak cele są z natury oddalone od ciebie. Są gdzieś tam, dokąd dopiero zmierzasz. A to motywacja jest z tobą każdego dnia, każdej godziny, czy wręcz za każdym razem, gdy trafiasz, na przykład, na nowe słówko. To motywacja, powód dla którego uczysz się angielskiego, sprawi, że nie przepuścisz tej okazji, odkładając na później jego sprawdzenie. Motywacja sprawi, że z ochotą sprawdzisz znaczenie tego słowa. A twój umysł z kolei, dzięki silnej motywacji, będzie jasno wiedział, dlaczego ma to słowo zapamiętać a nie zapomnieć.
Of course, motivation to act requires goals to achieve, but goals are by nature afar. They are somewhere there, where you are still going. And this is your motivation that is with you every day, every hour, or even every time you come across, for example, a new word. It is your motivation, the reason why you learn English, that will make you avoid skipping this opportunity and putting off checking the word for later. It is your motivation that will make you willingly and instantly check its meaning. And, because of your strong motivation, your mind will clearly know why it should remember this word instead of forgetting it.
Zatem…
So…