Oswoić GERUND, czyli jak w angielskim z czasownika zrobić rzeczownik

Kiedy już Ci się wydaje, że znasz i czujesz terminologię angielskiej gramatyki, ni stąd, ni zowąd trafiasz na GERUND.

I zastanawiasz się, co to w ogóle jest, skąd się wzięło i po co masz się tego uczyć.

A jeśli przychodzi Ci myśl, że ze względu na zniechęcającą nazwę tego zjawiska gramatycznego, może po prostu odpuścisz ten temat i poradzisz sobie w angielskim bez niego, mam dla Ciebie złą wiadomość.

Bez gerund w angielskim sobie nie poradzisz.

Może zatem warto go poznać, a nawet się z nim zaprzyjaźnić.

Jeśli to pomoże, możesz mu nadać inną nazwę.

W każdym razie gerund to bardzo przydatny element angielskiej gramatyki.

I ten wpis jest o tym, w jaki sposób to się dzieje i w jaki sposób Ty możesz to wykorzystać.

Ruszamy!

Co to jest gerund?

Najprościej rzecz ujmując, gerund to rzeczownik pochodzący od czasownika.

I ten rzeczownik nazywa czynność lub stan wyrażony tym czasownikiem.

Najlepiej pokazać to na przykładzie.

Dla czasownika biegać (run), można utworzyć rzeczownik, który tę czynność opisze. To bieganie (running).

Dla czasownika być (be), można utworzyć rzeczownik, który ten stan nazwie. To bycie (being).

Jak widzisz, w języku polskim występuje podobne pojęcie rzeczownika odczasownikowego (rzeczownika odsłownego).

Być może na Twojej angielskiej drodze pojawiły się następujące wyrażenia:

Wszystkie powyższe słowa z końcówką -ing to właśnie przykłady gerund.

Koncówka -ing dodana do czasownika jest tu charakterystyczna, choć nie każde angielskie słowo z końcówką -ing to gerund. Ale o tym za chwilę.

Zanim pójdziemy dalej, zwróć uwagę na trzy ważne rzeczy.

Jak gerund tłumaczyć na język polski?

Zwróć uwagę, że o ile we wszystkich powyższych angielskich zdaniach użyty jest gerund, to na polski można go tłumaczyć na różne sposoby.

Jednym z nich jest oczywiście bezpośrednio rzeczownik odsłowny. „Doing” to „robienie„, „działanie„.

Druga opcja to czasownik w bezokoliczniku. „Seeing is believing” to „Zobaczyć znaczy uwierzyć„. A „I like playing the guitar” to „Lubię grać na gitarze”.

W końcu trzecia opcja to użycie odpowiedniego rzeczownika, który nazywa daną czynność. „Learning” to „nauka” (a nie „uczenie się”).

Kiedy użyć gerund a kiedy rzeczownik?

Gerund opisuje czynność lub stan, ale nie jest jedyną opcją, by to zrobić.

Jeżeli czasownik to run (biegać), to związaną z tym czynność możesz nazwać na dwa sposoby.

Albo używając gerund. Running to bieganie.

Albo używając rzeczownika. Run to bieg.

Upraszczając temat, poradziłbym Ci, by stosować rozróżnienie między run i running na takiej samej zasadzie jak po polsku używasz słowa bieg i bieganie.

Czy każde angielskie słowo z końcówką -ing to gerund?

Żeby nie było zbyt łatwo, odpowiedź na to pytanie brzmi „nie”.

Czasownik z końcówką -ing (czyli dokładnie ta sama forma słowa) może występować w trzech funkcjach.

Może występować jako gerund.

Może występować jako jako imiesłów czynny (present participle), gdzie bliżej mu do przymiotnika.

Może w końcu występować w zdaniach w czasie Present Continuous.

Ale to temat na osobny wpis.

Jak tworzyć gerund?

Ogólna reguła tworzenia formy gerund jest prosta: dodajemy końcówkę -ing do podstawowej formy czasownika (verb).

Na przykład:

1. Talk → Talking (Rozmawiać → Rozmawianie)
2. Play → Playing (Grać → Granie)
3. Move → Moving (Ruszać (się) → Ruszanie (się))

Jednak, jak to w angielskim bywa, nie wszystko jest aż takie proste.

Od tej reguły istnieją wyjątki, które można podzielić na kilka głównych grup.

Grupa 1: Czasowniki zakończone na -e

Dla czasowników kończących się na -e, zwykle usuwamy -e przed dodaniem -ing.

1. Make → Making (Robienie)
2. Drive → Driving (Prowadzenie)
3. Write → Writing (Pisanie)

Grupa 2: Krótkie czasowniki zakończone na samogłoskę + spółgłoskę

W przypadku krótkich czasowników zakończonych na samogłoskę + spółgłoskę, podwajamy ostatnią spółgłoskę przed dodaniem -ing.

1. Run → Running (Bieganie)
2. Swim → Swimming (Pływanie)
3. Sit → Sitting (Siedzenie)

Grupa 3: Czasowniki zakończone na -ie

Dla czasowników zakończonych na -ie, zamieniamy -ie na -y przed dodaniem -ing.

1. Lie → Lying (Kłamanie)
2. Tie → Tying (Wiązanie)
3. Die → Dying (Umieranie)

Zastosowanie gerund w angielskim zdaniu

Gerund to świetny przykład elastyczności i uniwersalności języka angielskiego.

W wielu miejscach język angielski ułatwia tworzenie nowych słów i ich wykorzystanie w zdaniach.

O przykładzie takiego podejścia możesz przeczytać tutaj.

Gerund jest kolejnym wdzięcznym dowodem na to, że znając pewne zasady gramatyczne możesz szybciej nauczyć się wyrażać to, co chcesz po angielsku.

Pomijając samą nazwę (chyba nigdy jej nie polubię) i formę (to akurat jest superłatwe), gerund z gramatycznego punktu widzenia to po prostu rodzaj rzeczownika.

I tak jak rzeczownik zachowuje się w zdaniach.

Oto kilka przykładów miejsca i sposobu zastosowania gerund w angielskich zdaniach.

1. Gerund jako podmiot zdania

Gerund może być używany jako podmiot zdania, mówiąc o działaniu lub stanie.

• „Reading helps you relax.” (Czytanie pomaga ci się zrelaksować.)
• „Swimming is my favorite activity.” (Pływanie jest moją ulubioną aktywnością.)
• „Jogging in the morning is refreshing.” (Poranny jogging jest odświeżający.)

2. Gerund jako dopełnienie orzeczenia

Czasowniki takie jak enjoy, like, love czy hate często są używane z gerund, aby opisać podejście emocjonalne do wykonywania pewnej czynności.

• „I enjoy cooking.” (Lubię gotować.)
• „She hates waiting.” (Ona nie znosi czekania.)
• „They love traveling.” (Oni uwielbiają podróżować.)

3. Gerund po przyimkach

Gerund jest używany po przyimkach, tworząc frazy przyimkowe.

• „She is good at painting.” (Ona jest dobra w malowaniu. Ona dobrze maluje.)
• „We talked about leaving early.” (Rozmawialiśmy o wcześniejszym wyjściu.)
• „They are interested in learning Spanish.” (Są zainteresowani nauką hiszpańskiego.)

4. Gerund jako dopełnienie bezpośrednie

Niektóre czasowniki wymagają użycia gerund jako dopełnienia bezpośredniego.

• „I suggest going to the cinema.” (Sugeruję pójście do kina.)
• „He avoids eating fast food.” (On unika jedzenia fast foodów.)
• „She considered moving to Italy.” (Rozważała przeprowadzkę do Włoch.)

5. Gerund w roli dopełnienia okolicznikowego

Gerund może pełnić funkcję określająca okoliczności, na przykład mówiąc o przyczynie lub sposobie, w jaki coś się dzieje. Zwróć uwagę na występujący w tym przypadku przyimek „by”.

• „By working hard, you can achieve your goals.” (Przez ciężką pracę możesz osiągnąć swoje cele.)
• „He keeps fit by jogging every day.” (On utrzymuje kondycję, codziennie biegając.)
• „She improved her English by practicing daily.” (Ona poprawiła swój angielski, codziennie ćwicząc.)

Błędy w używaniu gerund i jak ich unikać

Na tym etapie angielski gerund nie powinien mieć przed Tobą tajemnic.

Nie znaczy to jednak, że nie mogą pojawić się problemy i błędy związane z jego użyciem. Poniżej znajdziesz listę najczęściej pojawiających się błędów oraz wskazówek, jak sobie z nimi radzić.

1. Mylenie użycia gerund z użyciem bezokolicznika

Jednym z najczęstszych błędów jest używanie bezokolicznika (infinitive) zamiast gerund po niektórych czasownikach.

Błędne: „I enjoy to read books.”

Poprawne: „I enjoy reading books.”

Jak unikać: Zapamiętaj czasowniki, które zazwyczaj są używane z gerund, takie jak enjoy, avoid, consider, finish.

2. Pomijanie gerund po przyimkach

Często zdarza się, że po przyimku powinien wystąpić gerund, a nie bezokolicznik.

Błędne: „She is interested to learn English.”

Poprawne: „She is interested in learning English.”

Jak unikać: Pamiętaj, że po przyimkach zawsze używamy gerund.

3. Błędne tworzenie formy gerund

Niektórzy adepci angielskiego mają trudności z poprawnym utworzeniem formy gerund, zwłaszcza przy czasownikach z nieregularnymi końcówkami.

Błędne: „She avoids lieing to her parents.”

Poprawne: „She avoids lying to her parents.”

Jak unikać: Zapoznaj się z przedstawionymi wcześniej regułami tworzenia gerund, w tym z wyjątkami.

4. Używanie gerund zamiast rzeczownika

Czasami gerund jest używany tam, gdzie powinien pojawić się zwykły rzeczownik.

Błędne: „Have a good sleeping.”

Poprawne: „Have a good sleep.”

Jak unikać: Zwróć uwagę na kontekst zdania i rozważ, czy bardziej odpowiedni jest rzeczownik czy forma czasownika.

5. Mylenie gerund z innymi formami czasowników (Present Participle, czas Present Continuous)

Jedna forma czasownika (z końcówką -ing) może w zasadzie występować w trzech formach gramatycznych.

Gerund: “Smiling to other people can make you feel happy.”

Present Participle: “I saw her smiling face in the window.”

Present Continuous: “I am smiling now.”

Jak unikać: Pomyśl, co chcesz wyrazić i która forma gramatyczna zrobi to najlepiej. Gerund to rzeczownik opisujący czynność lub stan. Present Participle funkcjonuje jako słowo opisujące inny rzeczownik lub sytuację. Z kolei w czasie Present Continuous końcówka -ing przy czasowniku jest po prostu gramatycznym wskaźnikiem bieżącego charakteru danej czynności.

Podsumowanie

Nie taki diabeł straszny, jak go malują [(the devil’s) not so black as he is painted].

Mam nadzieję, że dzięki temu wpisowi gerund został oswojony i wiesz, jak go wykorzystać, by swobodniej komunikować się po angielsku.

Trzy najważniejsze rzeczy do zapamiętania o gerund to:

1. Jest to rzeczownik (pochodzący od konkretnego czasownika), który nazywa czynność lub stan.
2. Tworzy się go poprzez dodanie do czasownika końcówki -ing.
3. Zachowuje się w zdaniu jak inne rzeczowniki, tzn. może występować jako podmiot lub dopełnienie.

I tyle.

Dobrego angielskiego

Marcin

PS. Obejrzyj to wideo i dowiedz się jeszcze więcej na temat zamiany czasowników w rzeczowniki w angielskim.